Unijne rozporządzenie PPWR (Packaging and Packaging Waste Regulation), które weszło w życie 11 lutego 2025 r., ma na celu kompleksowe uregulowanie zasad projektowania, recyklingu i ponownego użycia opakowań w UE. Jednak, choć PPWR już obowiązuje, to większość kluczowych przepisów i wymogów zacznie obejmować wyroby producentów dopiero w 2030 roku, a znacząca część szczegółów technicznych – takich jak definicje opakowań nadających się do recyklingu czy metody liczenia zawartości recyklatów – wciąż nie została jeszcze opracowana przez Komisję Europejską.
Co wiemy, a czego jeszcze nie?
Choć nowe rozporządzenie dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych - PPWR - wprowadza kluczowe zmiany do branży producentów, to wiele jego aspektów pozostaje jeszcze w przygotowaniu. Jedno jest pewne - przepisy wykonawcze dotyczące szeregu wymagań między innymi także w zakresie recyklingu opakowań, stosowania recyklatów oraz ponownego użycia niektórych opakowań przemysłowych i handlowych wejdą dopiero w życie i są w trakcie opracowań. Ocenia się, że stanowią większą część całej regulacji i zaczną obowiązywać najwcześniej w 2030 roku.
Przykładowo, do 1 stycznia 2028 roku Komisja ma zdefiniować recykling dla 22 kategorii opakowań. Dopiero po opublikowaniu tych definicji przedsiębiorstwa będą mogły ocenić swoje opakowania pod kątem ich zdolności do recyklingu zgodnie z PPWR, czego rynek spodziewa się od nich najwcześniej z początkiem 2030 roku lub 24 miesiące po wejściu w życie odpowiednich aktów delegowanych.
- Bez przepisów wykonawczych nie da się obecnie formalnie wykazać zgodności opakowania z PPWR. Dlatego slogany typu ‘w 100% zgodne z PPWR’ są obecnie nie tylko nieweryfikowalne, ale też potencjalnie dezinformujące – wyjaśnia Robert Szyman, Dyrektor Polskiego Związku Przetwórców Tworzyw Sztucznych.
Fakty i mity o foliach opakowaniowych
Aktualnie pojawiają się fałszywe doniesienia o całkowitym zakazie używania folii opakowaniowych z tworzyw sztucznych od 2030 roku. Jednak, jak wyjaśnia oficjalne stowarzyszenie European Plastics Converters, nowe przepisy przewidują zakaz stosowania jednorazowych plastikowych opakowań zbiorczych w punktach sprzedaży tylko w sytuacji, w której służą one do promocyjnego grupowania produktów, np. butelek lub puszek, w celu zachęcania klientów do zakupu większej liczby sztuk.
Trzeba wyraźnie podkreślić, że nie dotyczy to opakowań niezbędnych w logistyce i transporcie, takich jak folie stretch oraz termokurczliwe używane do zabezpieczania i stabilizacji ładunku na paletach, czy folii grupujących produkty, przykładowo butelki, przy transporcie i ekspozycji na sklepowych półkach. Rozporządzenie nie nakazuje rezygnować z opakowań, które są konieczne w łańcuchu dostaw.
Komisja Europejska planuje wydać szczegółowe wytyczne w tej sprawie do 2027 roku, co dodatkowo rozwieje pozostałe wątpliwości. PPWR nie ma na celu utrudniania producentom pracy i procesów logistycznych, a zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska poprzez produkcję zbędnych odpadów.
Zmiany na horyzoncie
PPWR stanowi istotny krok w kierunku bardziej zrównoważonego gospodarowania opakowaniami w całej Unii Europejskiej. Jest to jednak proces, który dopiero się rozpoczął i będzie wymagał czasu oraz dalszych konkretnych działań legislacyjnych.
Zarówno przedsiębiorstwa, dostosowujące swoje strategie produkcyjne i marketingowe, jak i konsumenci, poszukujący bardziej ekologicznych rozwiązań, powinni zachować czujność i polegać jedynie na rzetelnych, oficjalnych źródłach informacji, unikając pochopnych wniosków na podstawie niepełnych lub niesprawdzonych danych.
Świadome i odpowiedzialne podejście wszystkich uczestników rynku jak również wprowadzane przepisy wykonawcze opierające się na analizach środowiskowych są kluczowe dla skutecznego wdrożenia założeń PPWR i osiągnięcia zamierzonych celów środowiskowych.
- Branża przetwórstwa tworzyw sztucznych z uwagą śledzi postęp prac nad przepisami wykonawczymi i apeluje o rozwagę w formułowaniu obietnic bez pokrycia w aktualnych regulacjach prawnych. Rzetelna informacja i unikanie dezinformacji to nasza wspólna odpowiedzialność - komentuje Robert Szyman, Dyrektor Polskiego Związku Przetwórców Tworzyw Sztucznych.
